Στο σημείο αυτό αναλύονται βασικά τεχνικά στοιχεία του καράτε σχετικά την με την πρακτική του στις αίθουσες προπόνησης. Τα στοιχεία αυτά και οι μεθοδολογικές υποδείξεις απευθύνονται κυρίως σε τμήματα τα οποία απαρτίζονται από μεγάλο αριθμό μαθητών διαφόρων ηλικιών κυρίως έφηβους και πάνω. Είναι πολύ βασικό να υπάρχει ένα πλάνο προπόνησης για κάθε χρονική περίοδο.
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι με τους οποίους μπορεί κάποιος εκπαιδευτής να διδάξει τα τμήματα του. Το σημαντικότερο όμως στη διαδικασία αυτή είναι ο εκπαιδευτής να γνωρίζει τι κάνει και να μπορεί να το αιτιολογεί. Όλα τα στιλ του καράτε έχουν τα δικά τους χαρακτηριστικά. Το κοινό τους γενικό χαρακτηριστικού είναι ότι όλα διαχωρίζουν την προπόνησή τους σε τρεις βασικούς άξονες Οι βασικοί άξονες της πρακτικής του καράτε όπως έχει ήδη αναφερθεί είναι οι παρακάτω:
Kihon, Kata, Kumite
Οι στόχοι και η έμφαση της προπόνησης εξαρτώνται από τους ατομικούς στόχους του προπονητή και των μαθητών του (αυτοάμυνα, μαύρη ζώνη, αγώνες και τα λοιπά).
Τεχνικά στοιχεία προόδου στο καράτε.
Η πρόοδος στο καράτε εξαρτάται από τα παρακάτω στοιχεία: τις θέσεις, τις στάσεις, τις μεθόδους γενικής ενδυνάμωσης, το συνδυασμό των προηγούμενων, τους συνδυασμούς, τα Kata και το Kumite
– Οι Θέσεις
Πριν από κάθε τι πρέπει να υπάρχει σωστή θέση, κατά τη διάρκεια όλης της προπόνησης. Με τη σωστή θέση υπάρχει η δυνατότητα πρόσληψης οξυγόνου. Αυτή αποτελεί τη βάση της κατανόησης κάθε καινούργιας τεχνικής. Η πρόσληψη περισσότερου οξυγόνου στους μυς συμβάλει στην αύξηση της απόδοσης. Από τη στιγμή που η σωστή θέση γίνει κατανοητή πρέπει και να διατηρείται συνεχώς .
– Οι στάσεις
Οι στάσεις αποτελούν το δεύτερο βασικό θεμέλιο στοιχείο του καράτε, ουσιαστικό στην εκμάθηση και την κατανόηση της ισορροπίας. Πριν από την εκμάθηση οποιουδήποτε καινούργιου τεχνικού στοιχείου είναι σημαντική η κατοχή της κατάλληλης στάσης. Υπάρχουν πολλές διαφορετικές στάσεις και η καθεμία από αυτές έχει τη δική της ξεχωριστή σημασία και χρησιμότητα. Είναι σημαντικό να κατανοηθεί και να τελειοποιηθεί η κάθε στάση για να μπορεί η κάθε τεχνική να χρησιμοποιείται αποτελεσματικά.
– Οι ατομικές τεχνικές
Οι ατομικές τεχνικές είναι το τρίτο σημαντικό στοιχείο του καράτε. Αυτές οι τεχνικές είναι οι γροθιές, τα χτυπήματα με τα χέρια, οι αποκρούσεις και τα λακτίσματα. Το καράτε συμπεριλαμβάνει επίσης τεχνικές εξάρθρωσης, πνιγμούς, σαρώματα και ρίψεις. Υπάρχει πληθώρα τεχνικών στο καράτε και η έμφαση που αποδίδεται σε αυτές διαφέρει από εκπαιδευτής εκπαιδευτή.
– Η παραγωγή δύναμης και οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται
Η παραγωγή δύναμης και οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται για το σκοπό αυτό είναι το επόμενο στοιχείο. Στο παρελθόν όλη προσπάθεια ήταν εστραμμένη στην ορθή κατανόηση και πρακτική της τεχνικής. Η δύναμη και η ταχύτητα πηγάζουν από το σωστή εκτέλεση της τεχνικής.
Οι μέθοδοι παραγωγής δύναμης συνήθως περιγράφονται με αναφορές στους γοφούς και τα ισχία. Οι πέντε μορφές παραγωγής δύναμης είναι η περιστροφή των ισχίων, η αντίθετη περιστροφή, η οριζόντια μετακίνηση – κατεύθυνση μπρος ή πίσω των γοφών, η κάθετη μετακίνηση – κατεύθυνση πάνω κάτω των γοφών και η παλμική κίνηση. Με βάση τα προηγούμενα είναι σημαντικό πριν απ το οιοδήποτε χτύπημα με μόνη τη δύναμη του χεριού η του ποδιού να συμμετέχει δύναμη προερχόμενη από ολόκληρο το σώμα.
– Οι συνδυασμοί των στοιχείων
Οι συνδυασμοί των στοιχείων από τη στιγμή που διατηρείται η σωστή θέση και στάση, η τεχνική μπορεί να εκτελεστεί με την εφαρμογή των μεθόδων παραγωγής δύναμης. Αρχικά χωρίς μετακίνηση στη συνέχεια με μετακίνηση προς τα πίσω η πλαγία. Σιγά σιγά πολλές κατευθύνσεις και μέθοδοι παραγωγής δυνάμεις προστίθενται μέχρι να γίνει δυνατό ο μαθητής να μπορεί να κινηθεί αποτελεσματικά προς μια ή και όλες τις κατευθύνσεις.
– Οι συνδυασμοί μεμονωμένων τεχνικών
Οι συνδυασμοί μεμονωμένων τεχνικών είναι το επόμενο βήμα. Αρχικά χρησιμοποιούνται δύο μεμονωμένες τεχνικές ενώ διατηρείται η θέση και η ίδια στάση, με μετακίνηση στην ίδια στάση, με τη χρησιμοποίηση μίας ή και δύο από τις μεθόδους παραγωγής δύναμης. Στη συνέχεια από τη στιγμή που ο μαθητής αποκτά περισσότερη εμπιστοσύνη και συγχρονισμό προστίθενται τεχνικές, στάσεις, θέσεις και μέθοδοι παραγωγής δύναμης.
Τα ανωτέρω τεχνικά στοιχεία προόδου εντάσσονται στο Kihon. Αυτό συμπεριλαμβάνει τις βασικές τεχνικές που χρησιμοποιούνται στο καράτε. Τα συγκεκριμένα στοιχεία συνδέονται δυναμικά το ένα με το άλλο και πάνω του στηρίζεται η πρόοδος
κάποιου.
Τα άλλα δύο συστατικά μέρη της προπόνησης του καράτε είναι το Kata και το Kumite. Παρόλο που αυτά τα δύο είναι άμεσα συνδεδεμένα μεταξύ τους και καλλιεργούνται ταυτόχρονα, σημαντικό ρόλο παίζει ο τρόπος με τον οποίο ασκείται κανείς σε αυτά. Εάν οι μαθητές δεν ασκούνται, πράγμα το οποίο γίνεται συνήθως, στην ανάλυση και πρακτική εφαρμογή των Kata η σχέση μεταξύ των δύο περιορίζεται. Το σίγουρο όμως είναι ότι χωρίς το kihon δεν να υπάρξει το kata και το kumite.
Με την πρόοδο τους στο καράτε οι μαθητές είναι ικανοί να συνδυάσουν μεγάλο αριθμό τεχνικών. Αυτοί οι συνδυασμοί είναι περίπου όπως ένα Kata. Στα Kata οι κινήσεις είναι τοποθετημένες και τελειοποιούνται σε μια σωστή σειρά. Αυτά εμπεριέχουν πολλές πρακτικές εφαρμογές που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε διάφορες καταστάσεις. Εμπεριέχουν επίσης διάφορες θέσεις, στάσεις, τεχνικές και μεθόδους παραγωγής δύναμης και εκτελούνται με διαφορετικές ταχύτητες, ρυθμό και χρονισμό. Τα Kata αποτελούν τη βάση δεδομένων του καράτε.
Το άλλο συστατικό μέρος της προπόνησης έχει να κάνει με την τελειοποίηση των τεχνικών σε συνεργασία με άλλους μαθητές. Στην αρχή ο συναθλητής στόχος συνεργάζεται πλήρως είτε στατικά, είτε σε κίνηση. Με την πρόοδο στη φάση αυτή αυτός συνεργάζεται όλο και λιγότερο, μετακινείται ελεύθερα, αποκρούει και αντεπιτίθεται (kumite).
Απόσπασμα από την εργασία του Γ. Ζαγγελίδη πάνω στο Shotokan Karate.